Bieren van een zelfde bierstijl met elkaar vergelijken blijkt een leerrijke ervaring te zijn.

We gingen deze keer opzoek naar de waarheid achter het verhaal dat St-Bernardus Abt en Westvleteren 12 kopieën zijn…

Er zijn veel factoren die een rol spelen als je twee bieren wil vergelijken die heel dicht bij elkaar aanleunen.
De manier van bewaren, de botteldatum,…
Met twee bieren van botteljaar 2013 deden we een verdienstelijke poging om deze twee zwaargewichten in bierland met elkaar te vergelijken.

St-Bernardus – Westvleteren…

In de abdij “Sint-Sixtus” in Westvleteren werd sinds de 19de eeuw

bier gebrouwen.
Na de tweede wereldoorlog werd echter beslist het brouwen in licentie te geven. Dat was in die periode geen uitzondering.

Anno 2014 worden de meeste abdijbieren in commerciële brouwerijen buiten de abdijmuren gebrouwen.

De licentie werd toevertrouwd aan brouwerij St-Bernardus in Westvleteren.
Omdat er nog geen regelgeving rond het gebruik van de naam “trappist” bestond werd voor Westvleteren dus de benaming “trappist” gebruikt.

Om een wildgroei van bieren met de naam trappist tegen te gaan werden regels vastgelegd.
Zo moest een echte trappist binnen de muren van een trappistenabdij gebrouwen zijn.

Zo scheiden de wegen van brouwerij St-Bernardus en de abdij

Sint-Sixtus. Aanvankelijk in vrede, maar na enige tijd bleek er toch een geschil te ontstaan tussen beide partijen.

Het gevolg was dat brouwerij St-Bernardus de abdij niet langer wou voorzien van gist zodat de abdij zich voor gist nu gaat bevoorraden bij de abdij van Westmalle.
St-Bernardus claimt sindsdien het enige echte recept te bezitten.

 

1. Uitzicht

Beide bieren zijn identiek van kleur, namelijk zeer donker.
De pareling is op het zicht moeilijk te beoordelen.
De St- Bernardus heeft een dikke fijnmazige schuimkraag die langstevig blijft staan.
De kleur is gebroken wit.
De schuimkraag van de Westvleteren is eveneens overvloedig, maar ze is iets grover waardoor ze iets sneller vervalt.
De kleur van het schuim van de Westvleteren neigt ook eerder naar beige.
Al bij al zijn beide bieren uiterlijk moeilijk te onderscheiden.

2. Aroma

Het eerste echt opvallende verschil zit in de geur.
De St- Bernardus heeft een vol fruitig en aantrekkelijk aroma waarin we duidelijk banaan herkennen (een kenmerk van een jong bier).

De Westvleteren is ingetogener, het aroma is neutraler.
Toch ruiken we een zekere houtigheid en een gebrand aroma.

Naar mate ons experiment vordert worden de bieren warmer.
Pas dan geeft de Westvleteren zijn volle aroma prijs.
Naar mate het bier warmer wordt krijgen we ook toetsen van rozijnen in de neus en wordt het aroma complexer en aangenamer.

3. Smaak

De St-Bernardus zet vol aan.
De smaak van gebrande mout en karamel overheerst een hopbitterheid die, eigen aan de bierstijl, op de achtergrond blijft. We nemen opnieuw dat vleugje banaan waar.
Complex enevenwichtig in de smaak.

In de smaak zul je de Westvleteren moeilijker onderscheiden van de St-Bernardus dan in het aroma. Er is weinig verschil, maar de Westvleteren mist het vleugje banaan.

Opnieuw stellen we vast dat de Westvleteren pas tot zijn volle ontplooiing komt als het bier bijna op kamertemperatuur is.
De smaak is op kamertemperatuur voller en complexer en wordt opmerkelijk aangenamer.
De St-Bernardus verliest wat van zijn pluimen bij die temperatuur.
Bij de St-Bernardus treedt een lichte zurigheid naar voor die wat wringt.

Het is zelfs zo dat, waar de voorkeur van de meeste panelleden eerst licht in het voordeel van de St-Bernardus was, de meesten naar het einde toe toch meer naar de Westvleteren neigen.

4. Afdronk

Bij beide bieren is de afdronk lang en aangenaam.
De gebrande karamel blijft lang hangen en voor het eerst komt ook de hopbitterheid naar voor.

5. Experiment bis

Ons experiment bestond deze keer eigenlijk uit twee delen.
Eerst werden de beide bieren blind geproefd en besproken om alle vooroordelen te vermijden.

Na de bekendmaking van de namen van de bieren werd uiteraard verder geproefd en gediscussieerd.
Het experiment bis bestond erin dat iedereen opnieuw beide bieren blind voorgeschoteld kreeg.
Het was de bedoeling dan de bieren te herkennen.
We haalden een score van 75% wat aantoont dat er duidelijk verschil is, maar dat beide bieren erg dicht bij elkaar aanleunen.

Conclusie

Dit zijn zonder meer twee topbieren van absolute wereldklasse.
We zijn het er unaniem over eens dat er verschil is.
Maar het verschil is zo klein dat wie slechts één van beide bieren zouvoorgeschoteld krijgen zou kunnen uitmaken of het een St-Bernardus Abt of een Westvleteren 12 is.

We vragen ons ook af of de verschillen uitgesprokener worden bij veroudering of juist zouden vervlakken.

Misschien een idee voor een volgende experiment binnen enkele jaren…